بررسی وزن اشعار سعیدا نقشبند یزدی
author
Abstract:
سعید نقشبندی یزدی، متخلّص به «سعیدا»، از شاعران غزلسرای سبک هندی یا اصفهانی قرن یازدهم هجری است .او خود را ریزه خوار خوان جامی، نظامی، سنایی و عطّار دانسته، ارادتی خاص به خواجة شیراز می ورزید وبا صائب تبریزی، مراوده و دوستی داشت. دیوان سعیدا حاوی 4815 بیت در 5 قالب : غزل، قصیده، مثنوی، قطعه و رباعی است؛اما غزلسرایی عرصة هنری مسلّم اوست؛ به طوریکه حجم زیادی از دیوانش را به این قالب اختصاص داده است(590 غزل). از نظر سبک شناسی می توان سعیدا را در غزل شاعر بحر رمل دانست، بحرهای مضارع و مجتث و هزج در مرحله بعد از آن قرار دارند.دراغلب غزل هایش از پرکاربردترین اوزان شعر فارسی بهره جسته است مثل رمل مثمن محذوف و مضارع مثمن مکفوف محذوف. البته چند غزل در وزن ضربی و تند یا خیزابی و پر تحرک به چشم می خورد که عواطفی شورانگیز و پر جذبه و حال همچون غزلیات قلندری مولانا را تداعی می کنند. بحرهای غزل سعیدا جز رجز و مقتضب، در قصاید او هم دیده می شود. او مثنوی را در بحر سریع و قطعه را فقط در بحور مجتث ، خفیف و مضارع سروده است.در رباعی بیشتر از بحر هزج مثمن اخرب مقبوض اَزَل استفاده کرده است . در دیوان سعیدا اوزان دوری کمی دیده می شود و غالب اوزان او « جویباری » و ملایم اند. در این مقاله سعی بر این است تا با کمک جدولهای آماری دقیق ، اوزان رایج و کم کاربرد بحرهای اشعار سعیدا معرفی و تحلیل شود و جایگاه او در سبک هندی تبیین گردد.
similar resources
چندگانگی و چندگونگی مضمون در دیوان سعیدا نقشبندی یزدی
ادبیات تعلیمی یکی از مهمترین و قدیمیترین انواع ادبی است که هدف اصلی آن آموزش است. این اصطلاح از بدو پیدایش به دو معنای خاص و عام به کار رفته است: 1- ادبیات تعلیمی در معنای خاص خود شامل دستورالعملهایی است که به آموزش یک فن یا هنر خاص اختصاص دارد؛ از جمله: «نصابالصبیان» ابونصر فراهی در لغت، «دانشنامه میسری» در داروشناسی و طب. 2- در معنای عام به آثاری گفته میشود که موضوع آن مسائل اخلاقی، عر...
full textچندگانگی و چندگونگی مضمون در دیوان سعیدا نقشبندی یزدی
ادبیات تعلیمی یکی از مهمترین و قدیمیترین انواع ادبی است که هدف اصلی آن آموزش است. این اصطلاح از بدو پیدایش به دو معنای خاص و عام به کار رفته است: 1- ادبیات تعلیمی در معنای خاص خود شامل دستورالعملهایی است که به آموزش یک فن یا هنر خاص اختصاص دارد؛ از جمله: «نصابالصبیان» ابونصر فراهی در لغت، «دانشنامه میسری» در داروشناسی و طب. 2- در معنای عام به آثاری گفته میشود که موضوع آن مسائل اخلاقی، عر...
full textبنمایههای مفهومی در اشعار پایداری فرخی یزدی
بنمایهها درونمایههایی هستند که به شکل کلمات، عبارات، صورتهای مختلف خیال و ...، در درون یک اثر هنری ظاهر میشوند و نشاندهندة جهت فکری شاعر یا نویسندهاند. این درونمایهها به مثابة یک هستة مرکزی معناساز در اشعار هستند که با پیوند شبکههای تداعی پیرامتنی خود، بنمایههای ساختاری شعر را پایهریزی میکنند. این زنجیرههای تداعی شده، حیطة مناسبی را برای خیالبندی تصاویر شاعرانه فراهم میکنند و گ...
full textبررسی مقایسهای استعمار ستیزی در اشعار اقبال لاهوری و فرّخی یزدی
حضور کشورهای بیگانه در برخی از کشورهای شبّه قارّه هند و ایرانی موجب موضعگیری قشرهای مختلف مردم، مقابل رفتار ظالمانۀ آنان شد. شاعران ملتزم و متعهّد نیز در اشعارشان با سلاح قلم به مبارزه علیه استعمارگران برخاستند. در این میان نقش شاعران آزاداندیشی چون اقبال لاهوری و فرّخی یزدی چشمگیر بود، هر دو شاعر با تحوّلات سیاسی و اجتماعی در کشور خود مواجه بودند و در اشعارشان برای بیداری مردم از خواب غفلت فریاد ...
full text«بررسی میزان هماهنگی وزن و محتوا در اشعار حکیم سنایی»
وزن شعر یکی از عوامل جداییناپذیر آن است که باید متناسب با مضمون و دیگر عناصر شعر انتخاب شود. حکیم سنایی، شاعر بزرگ اوایل قرن ششم، اشعار بسیاری از جمله قصیده، غزل، مثنوی و رباعی از خود به یادگار گذشته است. اشعار سنایی مصداق شایانتوجهی از هماهنگی میان وزن و محتوا هستند. در این جستار، پس از بررسی گزیدهای از اشعار این شاعر نامدار (330 غزل و قصیده)، به کیفیت و کمیت انواع وزن در آن و همینطور میزا...
full textMy Resources
Journal title
volume 15 issue 28
pages 67- 99
publication date 2014-09-23
By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.
Hosted on Doprax cloud platform doprax.com
copyright © 2015-2023